Av Mevsimi: Grup Satınalma 2011

Grup Satınalma “sektörünün” açılışını tam bir sene önce Şehirfırsatı yapmıştı. Sektör şimdi bir yaşında. Yeniden bir değerlendirme yapmanın zamanı…

Sektörde şu an 80e yakın şirketin faal olduğu varsayılıyor. Açıkcası ben saydığımda 50yi zar zor geçiyorum ama mutlaka benim saydığımdan daha fazla oyuncu vardır diye düşünüyorum. Dünya’daki diğer ülkelere ve onların grup satınalma sitelerine baktığımızda, bu sayının bir istisna dışında 30 sınırını geçmediğini görüyoruz. Bu istisna ise Çin. Geçenlerde 1000. grup satınalma şirketinin açılışının haberi geldi. Çin’e kolay gelsin demek lazım. Çin dışında en büyük rekabet ortamının bizde olduğunu düşünürsek, ne kadar heyecan verici bir pazarda olduğumuzu bir daha anımsamış oluruz. Bizden büyük internet pazarlarından daha büyük bir rekabet ortamı içindeyiz.

Grupfoni dışında faal olduğumuz hiç bir ülke bu rekabet düzeyine sahip değil (bu arada, bize en yakın ülke Brezilya):

Grup satınalma sektörü Türkiye’de ilk adımlarını atmaya başlarken, yazdığım bir yazı da ne bu kadar şirketin bu pazara gireceğini, ne de rekabetin bu kadar yoğun olacağını tahmin edebilmişim. Bugün piyasa bir lig gibi 3 gruba bölünmüş durumda:

Birinci grup “3 büyükler”. Bunlar Grupfoni, Şehirfırsatı ve Grupanya. Üç büyükler ayda 3 milyon TL sınırını geçiyorlar.
İkinci grup “Europe League” grubu, bir bakıma piyasanın kuvvetli orta saha oyuncuları diyebiliriz. Bunlar ise Yakala.co, Grupca ve Gruppal. Bu grup ayda 500 bin TL ciro sınırını geçebiliyor.
Üçüncü grup ise diğer oyuncuların toplamı, “long tail”. Bu grup ise 70 kadar şirketten oluşuyor. Ciroları nispeten düşük, bazıları dikey bir şekilde faal ama hepsinin toplam pazar payı yüzde 15in altında.

Sosyalmedya.co geçenlerde 3 büyüklerin cirolarını derlemişti. Bu verilere göre Grupfoni pazar lideri ve özellikle Şehirfırsatı ile sıkı bir rekabet içinde. Grupanya ise bu aralar üçüncü durumda. Nisan’da gidişata baktığımızda Grupfoni’nin liderliğini kuvvetlendirdiğini görüyoruz. Diğerleri ile arasındaki fark çok daha açılmaya başliyor.

Ciro olarak başarının arkasında 3 neden var. Birincisi kuvvetli bir fırsat yelpazesi. Hergün yeni fırsatların çıkmasının yanısıra, bu fırsatların niteliği ve niceliği çok büyük bir önem taşıyor. “Deal flow” ne kadar kaliteliyse, o kadar çok üyeyi alıcıya çevirebiliyorsunuz. Eğer kaliteli fırsatlar yoksa, başarıyı yakalayamıyorsunuz. O kadar basit aslında.

İkinci neden kuvvetli bir online pazarlamanın olması… Sadece büyük bütçelerden bahsetmiyorum (ve emin olabilirsiniz ki, 3 büyüklerin harcadığı online pazarlama bütçesi herhangi bir eTicaret oyuncusunun aylık harcamasından çok daha fazladır). Aynı şekilde online pazarlamanın tamamiyle verimlilik üzerine kurulmuş olması ve beraber çalışılan ajansların en iyilerden olmaları.

Başarının üçüncü kaynağı ise İstanbul dışında organize olmaları ve diğer şehirlerde kaliteli bir fırsat yelpazesi sunmaları. Grupfoni 12 şehirde organize olmuş bir şekilde liderliği elinde bulunduruyor. İstanbul dışında elemanlar ve ofisler mevcut.

Bu 3 başarı kaynağının en önemli ortak noktası ise uygulamada gösterilen özen ve tutku. İyi uygulama (“execution”) başarıyı getiriyor.

Trafik olarak baktığımızda, Şehirfırsatı trafik kralı. İkinci konumda Grupfoni var. Grupanya’da üçüncü sırada. Şehirfırsatı açık ara farkla önde. Bildiğim kadarıyla Şehirfırsatı’nın online pazarlaması Almanya’dan yönetiliyor. Oradaki hedefler trafiği en tepeye taşımak olmalı. Ama trafiğin ciroya dönüşümüne baktığımda, ya fırsat kalitesinin düşük olduğu veya gelen ziyaretçilerin sunulan fırsatlara hitap etmeyen ziyaretçiler olduğunu düşünmemek elde değil. Grupfoni ve Grupanya bu konuda daha başarılı bir duruş sergiliyorlar.

Bu sektör nereye gider diye kendime sorduğumda, pazarın yapısının bu sene daha çok değişeceğini düşünmüyorum. Üç büyükler oldukları gibi devam eder. Orta sahadan belki biri kopup, bu gruba yaklaşabilir. Piyasaya girenler ve çıkanlar olacaktır. Üç büyükler arasında liderlik her an değişebilir. Bu sektör ‘dünü’ hatırlamayan, sadece ‘bugün’ ile yaşayan bir sektör. Liderlik ne zaman oturur diye sorarsanız (ciro açısından, ki asıl liderlik kriteri burada), birinci olanın üçüncü olanın iki katı cirosu olduğunda derim.

Yapısal olarak bu sene bu pazarda ciddi değişiklikler olabilir. Şehirfırsatı dışında (bir Groupon şirketi olduğu için) pazardaki tüm oyunculara yeni yatırımcılar gelebilir. Veya mevcut ortaklık yapıları değişebilir. Buradaki doğru hareketler pazarın gidişini değiştirebilir. Bekleyelim, görelim.

Bu pazarın yakından izlenmesinin hepimize çok yeni şey öğreteceğini düşünüyorum. Bundan sonra internet’te herhangi yeni bir fikrin ülkemizde uygulanması bu sektörün yapılanmasına benzeyecek: Yüksek rekabet, hızlı bir şekilde pazarın oluşturulması ve sert bir rekabet ortamı.

Grup satınalma pazarı bize geleceğin Türkiye’sinin internetini şimdiden gösteriyor.

Son olarak haftaya markafoni city hayata geçecek. Markafoni city yeni bir site olarak değil, markafoni’de faal olacak. Burada sadece (offline) perakendeye yönelik kuponlar satışa sunulacak. İsim her ne kadar Gilt city’i anımsatsa da, offline perakende ile sanal dünyanın arasında çok önemli bir köprü görevi üstlenecek. Yemek, içme, eğlence gibi fırsatlar sunmayacak.